در مقاله های قبلی مثل "انواع کاغذ را بشناسیم"درباره اشکال متنوعی از کاغذ صحبت کردیم. در این مطلب شما را با برخی انواع کاغذ بر اساس کاربردشان آشنا می‌کنیم. با ما همراه باشید.

کاغذ شیمیایی (Wood free Printing)

در تولید کاغذ چاپ با خمیر شیمیایی یا (Wood free)، از خمیر مکانیکی استفاده نمی‌شود و به جای آن از خمیر چوب شیمیایی ساخته شده استفاده می‌کنند. این کاغذ که کاغذ تولیدی آن از رنگ و کیفیت بسیار خوبی برخوردار است و برای تولید انواع کارهای چاپی و مجله‌ها کاربرد دارد. کاغذ شیمیایی از نوع مکانیکی مقاوم‌تر است و با ماشین پرداخت شده و به صورت رول یا ورق درمی‌آید. این کاغذ، به عنوان کاغذ چاپ افست نیز شناخته می‌شود. از کاغذ شیمیایی برای چاپ و تولید محصولات باکیفیت، مثل چاپ بروشور و چاپ کتاب و انواع کارهای چاپی تجاری استفاده می‌شود. وزن این کاغذ معمولاً 60 تا 135 گرم در هر متر مربع است.

کاغذ انجیلی (Bible Paper)

کاغذ انجیلی بسیار نازک، سفیدرنگ و دارای خاصیت پشت پوشانی است و از آن برای چاپ کتاب‌هایی که از حجم زیادی از مطالب تایپ شده و تعداد صفحات زیاد برخوردار هستند، استفاده می‌شود. به همین دلیل، آن را کاغذ انجیلی می‌نامند. کاغذ انجیلی عموماً مناسب نوشتن نیست و در خمیرش مقدار زیادی مواد معدنی دارد، که به این ترتیب چاپ هاف‌تون^* (ترامه) را به راحتی و با کیفیت خوب امکانپذیر می‌کند. اغلب کاغذهای انجیلی داخل خود خمیر شیمیایی دارند، اما انواع بسیار مرغوب آن با مواد پنبه و کتان تولید می‌شود.

هاف‌تون چیست؟

اگر به یک عکس سیاه و سفید نگاه کنید در آن تیرگی و روشنایی‌های را می‌بینید که به صورت یکنواخت از سایه به روشنائی در آمده‌اند و اگر به یک نمونه چاپی نگاه کنید متوجه می‌شوید که سایه‌ها و تیرگی و روشنایی‌ها روی این نمونه چاپی با آنچه که روی عکس دیده‌اید متفاوت است و شما نقاطی را مشاهده می‌نمایید که با آن نقاط سایه‌ها تشکیل شده‌اند، چگونگی ساخته شدن این سایه‌ها به وسیله نقاط را هاف‌تون می‌گویند.

(تعریف هاف‌تون: الگوئی از شکل‌ها که برای شبیه‌سازی تیرگی و روشنایی تصویر مورد استفاده قرار می‌گیرد هاف‌تون نامیده می‌شود.)

در صنعت چاپ، دستگاه‌هایی مانند ایمیج‌ستر یا چاپگرها به وسیله کامپیوتر تصویر را به مجموعه‌ای از نقاط تقسیم می‌نمایند. عمل تبدیل یک تصویر به مجموعه‌ای از نقاط غربالگری هاف‌تون نامیده می‌شود.

کاغذ شیمیایی آنتیک (حجیم)  Woodfree Antique wove

به هر نوع کاغذ با حجم خوب (یعنی زیردست خوب) و سطح زبر و خشن آنتیک گفته می‌شود. البته پیش از این واژه آنتیک برای توصیف کاغذهایی که با ماشین ساخته می‌شوند، ولی شبیه به کاغذهای دست‌ساز هستند، استفاده می‌شد. کاغذ آنتیک معمولاً حجیم‌تر است و برای کتاب‌های نازک مناسب‌تر، زیرا استفاده از آن در چاپ کتاب، در مقایسه با کاغذهای MF و SC و با گرماژ مشابه، باعث تولید کتاب‌های ضخیم‌تری می‌شود.

کاغذ آنتیک فشرده Antique wove

این نوع کاغذ نسبت به کاغذ آنتیک شیمیایی سطح چاپ‌دهی بیشتری دارد، چون الياف آن با استفاده از دندی رول (dandy roll)  فشرده شده و بافت آن از فشردگی خوبی برخوردار است. اما هیچ یک از دو نوع ذکر شده برای چاپ ترامه مناسب نیستند و به دلیل خشن بودن سطح شان فقط برای چاپ کتاب مناسب هستند. گرماژ این کاغذ بین 70 تا 90 گرم است.

کاغذ کارتریج Cartridge

کاغذ کارتریج در ظاهر شبیه کاغذ آنتیک فشرده است، که از انواع آن برای چاپ و رسم استفاده می‌شود. کاغذ نسبتاً سختی که از خمیر چوب با الیاف کوتاه ساخته می‌شود و گرماژ آن بین 60 تا 170 گرم و گاهی بالاتر است. پرداخت سطح کاغذ کارتریج بستگی به نوع مصرف دارد که به همین منظور به صورت خشن، نیمه خشن، بدون پرداخت و یا با پرداخت تولید می‌شود.

کاغذ افست Offset printings

این کاغذ معمولاً در چاپ لیتوگرافی مورد استفاده قرار می‌گیرد و کمی سفیدتر از کاغذ کارتریج با ته رنگ کرمی است. عملیات پرداخت و پوشش کاغذ افست از نوع مرغوب است که معمولا بدون پرز تهیه می‌شود و به دلیل همین ویژگی برای چاپ افست مناسب بوده و به این اسم نامیده می‌شود. بهترین نوع کاغذهای افست را در ماشین کاغذسازی مجهز به دو توری آبکش، تولید می‌کنند.

کاغذ پوستر (یک رو گلیز)  MG poster

کاغذ پوستر MG دارای سطح صاف و براق در یک رو و سطح زبر و خشن در طرف دیگر است، سطح این نوع کاغذ در کارخانه براق می‌شود و به همین دلیل به آن MG یا (Machine Glazed) می‌گویند. کاغذهای MG یا گلیز در انواع متنوعی در بازار وجود دارد که برای مصارف بسته‌بندی و دیگر موارد تزیینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما معروف‌ترین نوع آن که برای چاپ مصرف می‌شود، در جهان به نام كاغذ پوستر شهرت دارد، که سطح براق آن را چاپ کرده و از طرف زبر و خشن آن به منظور چسباندن پوستر بر روی تابلو استفاده می‌کنند.

کاغذ گلیز MG با ماشین‌های مخصوص ساخته می‌شود و پرداخت سطح آن بسیار قوی بوده و در مقابل نفوذ و جذب چسب مقاوم است. انواع مختلفی از این کاغذ در رنگ‌های مختلف و با کیفیت متفاوت از خمیر مکانیکی و خمیر شیمیایی ساخته می‌شود. گرماژ این کاغذ از 70 تا 170 گرم متغیر است.

کاغذ با جلای قوی (Cast Coated Paper)

این نوع کاغذ، صاف و یکنواخت و بسیار براق است و با روش معمولی – معمولاً از تیغه مجهز به باد برای پوشش دادن آن استفاده می‌کنند – اندود می‌شود. مواد پوشش‌دهنده این کاغذ با فرمول مخصوصی تهیه می‌شود که امکان دستیابی به پوشش سنگین را فراهم می‌کند و پرداخت آن نیز ویژگی‌های خاصی دارد. در این روش، کاغذ مرطوب را در تماس با یک سیلندر بزرگ و گرم قرار می‌دهند و در حالی که کاغذ به دور سیلندر پیچیده شده، با گرمای سیلندر خشک شده و سطح آن با کیفیت خوب پوشش می‌شود. سیلندر خشک کن از جنس استیل و با روکش کروم ساخته شده است. این نوع کاغذ را می‌توان از یک و یا هر دو طرف پولیش کرد و گرماژ آن بین 70 تا 135 گرم در هر متر مربع است.

کاغذ با خطوط مشخص (Wove and Laid Paper)

این نوع کاغذ با استفاده از سیلندر دندی رول (Dandy Roll) به صورت ساده و یا با خطوط مشخص تولید می‌شود که به راحتی قابل تشخیص است. کاغذی ساده که معمولاً از بافت یک نواختی برخوردار است و با قرار دادن آن در مقابل نور مشخص می‌شود. کاغذ خط دار با مشاهده‌ی یک سری خطوط بر روی آن قابل تشخیص است.

هر دو نوع کاغذ را می‌توان با آب نقش به شکل طرح یا نوشته در سطح آن تهیه نمود. کیفیت هر دو کاغذ به هیچ وجه بستگی به صاف بودن و یا خط‌دار بودن آن ندارد. بلکه تنها پوشش روی دندی رول است که انواع آن را از یکدیگر متمایز می‌کند.

کاغذ لعاب دار (Enamel Paper)

این کاغذ تنها از یک طرف پوشش داده شده است و کیفیت آن بسیار بالاست. نوع ارزان‌تر آن برای پوشش جعبه‌های مقوایی و انواع مرغوب‌تر را برای چاپ اتیکت مصرف می‌کنند. این کاغذ در رنگ‌های مختلف تولید می‌شود.

کاغذ دفاتر حسابداری (Ledger or Account Paper)

در مقاله قبل گفتیم یکی از پرکاربردترین کاغذها، کاغذ تحریر است که برای چاپ سربرگ نیز از آن استفاده می شود. کاغذ حسابداری نیز از نوع کاغذ تحریر است که عموماً در ساخت دفاتر حسابداری کاربرد دارد. این کاغذ معمولاً به رنگ آبی روشن و با آب نقش و بدون پوشش تهیه می‌شود. گرماژ این نوع کاغذ بین 85 تا 120 گرم در هر متر مربع است.

کاغذ جلد (Cover Paper)

جلد اغلب کتاب ها امروزه از جنس مقوایی نرم و نسبتاً نازک تهیه می شود که صفحات داخلی کتاب را توسط چسب یا منگنه به هم متصل می کند. این جنس کاغذ نسبت به جلدهای گالینگور که در سال های دورتر برای جلد کتاب ها مورد استفاده قرار می گرفته، سبک تر و مقرون به صرفه تر است بنابراین برای کتاب های جیبی نیز گزینه مناسبی به شمار می رود.

در حقیقت به همین دلیل، بسیاری از ناشران، نوبت های اول چاپ را با جلد شومیز انجام می دهند تا از فروش کتاب اطمینان حاصل کنند.

معمولاً این کاغذها ضخیم بود و قابلیت تا شدن دارند. کاغذ جلد به شکل ساده و یا با سطح برجسته تولید می‌شود و به نام «شومیز» هم معروف است.