آشنایی با دنیای چاپ دیجیتال

 

در دنیای امروز که فناوری در تمامی ابعاد زندگی ما نفوذ کرده ، صنعت چاپ نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. روش‌های سنتی چاپ که روزی حرف اول را در این عرصه می‌زدند، جای خود را به فناوری‌های نوین و پیشرفته داده‌اند. چاپ دیجیتال، انقلابی در صنعت چاپ ایجاد کرده و به عنوان جایگزینی مدرن و کارآمد برای روش‌های سنتی، به سرعت در حال گسترش است.

 

 

 

 

وداع با روش‌های سنتی، چاپ دیجیتال چیست؟

 

چاپ دیجیتال چیست؟ این سوالی که شاید ذهن شما را هم درگیر کرده باشد؛ پس در این بخش به آن پاسخ خواهیم داد. چاپ دیجیتال فرآیندی نوین و مبتنی بر فناوری‌های کامپیوتری است. طبق این روش، تصاویر و متن‌های موجود در فایل‌های دیجیتالی، به طور مستقیم بر روی انواع سطوح مانند کاغذ، مقوا، پارچه و ... چاپ می‌شوند. در این روش، برخلاف چاپ سنتی که از کلیشه و حروفچینی استفاده می‌شد، از هیچ‌گونه واسطه‌ای بین فایل دیجیتال و محصول نهایی چاپ استفاده نمی‌شود. اما ویژگی منحصر به فرد چاپ دیجیتال چیست؟ در بخش بعد، به بیان مزایای این روش چاپ، خواهیم پرداخت.

 

مزایای چاپ دیجیتال نسبت به روش‌های سنتی

 چاپ دیجیتال در مقابل چاپ سنتی، مزایای متعددی دارد که آن را به انتخابی ایده‌آل برای طیف گسترده‌ای از نیازهای چاپی تبدیل کرده است. سرعت بالا، کیفیت بی‌نظیر، تنوع در مدل‌، قیمت اقتصادی و ... از جمله این مزایا هستند. اما وجه تمایز اصلی چاپ دیجیتال چیست؟ بیایید قبل از بررسی مزایا، باهم نگاهی به تاریخچه این روش و دستگاه‌های مرتبط با آن بیاندازیم.

 

گذری بر تاریخچه صنعت چاپ دیجیتال

ایده چاپ دیجیتال قدمتی به بلندای تاریخ رایانه‌ها دارد. در دهه 1950 میلادی، نخستین دستگاه‌های دیجیتالی  چاپ اختراع شدند، اما در آن زمان به دلیل محدودیت‌های فنی و هزینه‌های بالا، کاربرد گسترده‌ای پیدا نکردند. با پیشرفت روزافزون فناوری کامپیوتر و کاهش هزینه‌ها، در دهه 1980 میلادی، شاهد ظهور نسل جدیدی از دستگاه‌های چاپ دیجیتال بودیم. این دستگاه‌ها با کیفیت و سرعت بالاتر و همچنین قیمت مناسب‌تر، به تدریج جای خود را در صنعت چاپ باز کردند.

مزایای چاپ دیجیتال

در بخش قبل متوجه شدیم که سرعت و کیفیت بالا، وجه تمایز اصلی چاپ دیجیتال بود که این متد را به جایگزینی کارساز برای تمامی روش‌های سنتی تبدیل کرد. در ادامه با سایر مزایای این روش به صورت خلاصه خواهیم پرداخت.

• تنوع در چاپ: امکان چاپ بر روی طیف گسترده‌ای از سطوح مانند کاغذ، مقوا، پارچه، پلاستیک و ... را فراهم می‌کند.
• امکان چاپ در تیراژهای کم: برای چاپ در تیراژهای کم، ایده‌آل است و به همین دلیل، مقرون به صرفه بودن آن برای سفارشات با تعداد کم، از مزایای این روش به شمار می‌رود.
• مقرون به صرفه بودن: در مقایسه با روش‌های سنتی، می‌تواند اقتصادی‌تر باشد، به خصوص برای سفارشات با تیراژ کم.
• صرفه جویی در فضا: به دلیل عدم نیاز به تجهیزات حجیم چاپ سنتی، دستگاه دیجیتالی چاپ فضای کمتری را اشغال می‌کند.

 

 

نمایی از یک دستگاه چاپ دیجیتال اداری

فرایند چاپ دیجیتال چیست؟

فرآیند چاپ دیجیتال در چند مرحله ساده انجام می‌شود. اما نکته مهم مربوط به هر قسمت از فرایند چاپ دیجیتال چیست؟ بیاید باهم به واکاوی مراحل مختلف چاپ دیجیتال بپردازیم.

• آماده‌سازی فایل: در این مرحله، فایل دیجیتال حاوی طرح یا متن مورد نظر برای چاپ، با استفاده از نرم‌افزارهای طراحی یا ویرایش آماده می‌شود.
• ارسال فایل به دستگاه چاپ: فایل آماده شده به دستگاه چاپ دیجیتال ارسال می‌شود.
• چاپ: در این مرحله، دستگاه با استفاده از فناوری‌های مختلف مانند تکنولوژی لیزر، جوهر افشان یا حرارتی، طرح یا متن را به طور مستقیم بر روی سطح مورد نظر چاپ می‌کند.
• خشک شدن: پس از چاپ، جوهر یا تونر استفاده شده بر روی سطح خشک می‌شود.

 

 

روش‌های مختلف چاپ دیجیتال

بهترین روش چاپ دیجیتال چیست؟ چاپ دیجیتال، دنیایی از رنگ و طرح را به روی شما می‌گشاید و روش‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای نوع خاصی از چاپ مناسب هستند. در این بخش، به طور خلاصه به معرفی و بررسی 6 روش رایج چاپ به صورت دیجیتال می‌پردازیم تا بتوانید بر اساس نیازهای پروژه خود، بهترین انتخاب را بکنید.

 

 

روش الکتروفتوگرافی

در این روش، از بار الکتریکی برای انتقال تونر یا مرکب به سطح چاپ استفاده می‌شود. روش الکتروفتوگرافی خود به دو دسته تقسیم می‌شود:

روش تونری: در این روش، از تونر خشک برای چاپ استفاده می‌شود. تونر با بار الکتریکی به سطح چاپ منتقل شده و سپس با حرارت ذوب و فیکس می‌شود. این روش برای چاپ متن و تصاویر با کیفیت بالا و قیمت مناسب، ایده‌آل است.

اساس این شیوه از طریق باردار کردن درام چرخانی توسط شعاع نور لیزر، تشکیل تصویر به وسیله مرکب های پودری - با نام تونر - که قابلیت باردار شدن دارند و ذوب شدن این تونرها روی سطح کاغذ، شکل می گیرد. اگر چه این روش به اندازه روش جوهرافشان دیجیتالی نشده است و واسطه های متعدد آنالوگ بین مخزن رنگ و سطوح چاپی وجود دارد ولی به واسطه سرعت بالا، مصارف صنعتی پیدا کرده و از کارآمدترین سیستم های چاپ دیجیتال به ویژه در ابعاد متوسط به شمار می آید. این دستگاه ها در ترکیب با یک اسکنر به عنوان دستگاه های کپی یا لیزری برای عموم شناخته شده اند.

در اولین مرحله، غلتک شارژ اصلی (PCR)، به صورت یکنواختی سطح درام OPC را با ولتاژ منفی DC شارژ می کند. میزان ولتاژ منفی که سطح درام را می پوشاند، توسط تنظیمات پرینتر کنترل می گردد. این فرایند conditioning نامیده می شود.

در مرحله دوم (که به آن تصویرسازی نیز می گویند)، اشعه لیزر به سمت آینه چرخان (که اسکنر نامیده می شود) ساتع می گردد. هنگامی که آینه می چرخد، اشعه به سمت مجموعه ای از لنزهای متمرکز منعکس می شود. سپس اشعه به سطح OPC برخورد می کند و تصویر الکترومغناطیسی پنهانی روی سطح درام ایجاد می نماید. در بیشتر کارتریج ها تقریبا برای چاپ هر صفحه کاغذ A4، OPC درام باید سه دور کامل بچرخد.

مرحله سوم (مرحله ظاهر شدن تصویر) جایی است که بخش ظاهر کننده تصویر، تونر کارتریج را از محفظه مخصوص تونر، روی درام پخش می کند. تونر با توجه به خاصیت مغناطیسی ساکنی که درون غلتک ظاهرکننده تصویر (Magnetic Roller Sleeve یا Developer Roller) وجود دارد، و نیز ولتاژ DC که توسط منبع تغذیه ولتاژ بالا تأمین می گردد، روی سطح غلتک ظاهر کننده تصویر نگه داشته می شود. ولتاژ DC توسط تنظیمات پرینتر کنترل می گردد که باعث می گردد تونر کمتر یا بیشتری روی سطح درام توزیع گردد و تأثیر آن در پر رنگی یا کم رنگی صفحه چاپ شده، قابل مشاهده است.

در مرحله چهارم، تونرهای تصویر روی کاغذ منتقل می گردد، این انتقال هنگامی صورت می گیرد که کاغذ بین غلتک انتقال بار (transfer charge roller) و درام حرکت می کند و غلتک انتقال بار باعث ایجاد پتانسیل مثبت در کاغذ می شود. این بار مثبت روی صفحه کاغذ باعث جذب تونر های با بار منفی از روی سطح درام می گردد. در ادامه با توجه به سفتی کاغذ و نیز قطر کم درام، کاغذ از روی سطح درام به آسانی جدا خواهد شد.

در مرحله پنجم (مرحله جدایی) کاغذ از روی درام جدا خواهد شد. حذف کننده بار ثابت (Static Charge Eliminator) وظیفه تضعیف قدرت جاذبه بین سطح منفی درام و سطح مثبت کاغذ را دارد. این مرحله مانع از ریخته شدن تونر در دماهای پایین و شرایط مرطوب روی کاغذ می گردد و نیز از پیچیده شدن کاغذ دور درام جلوگیری می کند.

در مرحله ششم (مرحله گداخت) تصاویر روی کاغذ ذوب می شود، این کار توسط دو غلتک بالا و پایین ذوب کننده (Fuser Roller) انجام می گیرد. کاغذ هنگام عبور از بین این دو غلتک، توسط غلتک بالایی گرم و توسط غلتک پایین روی غلتک بالایی فشرده می گردد. غلتک بالایی باعث ذوب تونر روی کاغذ می شود. سطح غلتک بالایی دارای پوشش تفلون سخت بوده و نیز درون آن لامپ هالوژن می باشد. البته در انواع جدید تر بجای لامپ هالوژن از المنت حرارتی سرامیکی استفاده شده است، چرا که هم انرژی کمتری مصرف می کند و هم سرعت چاپ را افزایش می دهد.

• روش دیجیتال مرکبی: طبق این شیوه، مرکب مایع برای چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. مرکب با بار الکتریکی بر روی سطح چاپ شده و سپس خشک می‌شود. این روش برای چاپ تصاویر رنگی با کیفیت بالا و جزئیات دقیق، مناسب خواهد بود.

روش دیجیتال نوری یا پرتوی

چاپ دیجیتال به روش نوری، یکی از بهترین گزینه‌ها برای چاپ تصویر بر روی سطح مورد نظر محسوب می‌شود. نور به طور مستقیم یا با استفاده از لیزر به سطح چاپ تابانده شده و مواد حساس به نور را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این روش برای چاپ تصاویر با کیفیت بالا و جزئیات دقیق، کاربرد دارد.

 

روش جوهرافشان

روش جوهرافشان به عنوان رایج ­ترین و معروف­ ترین روش چاپ دیجیتال شناخته می ­شود. ماشین آلات این شیوه از تنوع بالایی برخوردار بوده و از انواع پرینترهای رومیزی تا ابعاد عریض 5 متر را شامل می شوند. در روش جوهرافشان به دلیل آن­ که برای انتقال تصاویر نیازی به واسطه نمی­ باشد، اطلاعات دیجیتال به صورت مرکب ­های مایع توسط یک هدر به طور مستقیم روی سطح چاپی انتقال می­ یابد. در این روش تا آخرین مرحله قبل از انتقال مرکب بر روی سطح، از تکنولوژی دیجیتال بهره گرفته شده است.در این روش نازلی که به واسطه­ ی آن رنگ به روی سطح پاشیده می­ شود به صورت دیجیتالی عمل کرده، به این صورت که در لحظه­ ای رنگ را می ­پاشد و در لحظه­ای بلافاصله قطع می­ کند. همین امر موجب می ­شود عواملی که به ماشین چاپ وابسته می­ باشد کیفیت کار را کاهش ندهند و تنها برخی شرایط محیطی روی کیفیت چاپ تأثیرگذار باشند. 

 

روش چاپ حرارتی

دستگاه چاپ حرارتی، از گرما (حرارت) برای چاپ تصویر و متن بر روی سطح مورد نظر بهره می‌برد. یک هد حرارتی به سطح چاپ منتقل شده و نقاطی که باید در آنها چاپ صورت گیرد را گرم می‌کند. این گرما باعث تغییر رنگ یا ذوب شدن مواد حساس به حرارت بر روی سطح چاپ می‌شود. از این متد برای چاپ متن و تصاویر کم جزئیات با سرعت بالا، استفاده می‌شود.

 

 

روش تصعید رنگ

دستگاه‌های چاپ دیجیتال که به روش تصعید عمل می‌کنند، از نوعی جوهر جامد به صورت روبان یا فیلم برای انجام کار چاپ برخوردار هستند. روبان یا فیلم با حرارت هد چاپ، تغییر شکل داده و به گاز تبدیل می‌شود. این گاز به سطح چاپ منتقل شده و در آنجا به صورت مایع در می‌آید و رنگ را ایجاد می‌کند. این روش برای چاپ تصاویر رنگی با کیفیت بالا و ماندگاری طولانی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

روش چاپ مستقیم به صفحه

چاپ دیجیتال به روش مستقیم، به این صورت است که طبق آن، تصویر به طور مستقیم بر روی سطوح با جنس مختلف چاپ می‌شود. این روش برای چاپ تصاویر با کیفیت بالا و ماندگاری طولانی بر روی سطوح غیر جاذب، کارایی دارد.